Chung tay vì học đường xanh, sạch nơi vùng cao

“Em không dám đi vệ sinh ở trường vì bẩn, đông và bất tiện quá” là chia sẻ của không ít học sinh mà chúng tôi – Quỹ Hy vọng có dịp lắng nghe trên hành trình đến với các trường học ở vùng cao, khó khăn. “Có những hôm em nhịn lâu quá, đến lúc đau bụng thì em xin phép về sớm”, Quỳnh Như, một học sinh lớp 8 kể.

Có trường gần 300 học sinh bán trú nhưng chỉ có một nhà công trình vừa làm nhà vệ sinh, vừa là nhà tắm. Vì vậy, các em phải “đăng ký” giờ đi vệ sinh với nhau. Mỗi lần có nhu cầu phải xếp hàng nhiều giờ liền mới đến lượt.

Đó không phải là câu chuyện riêng của ngôi trường nào, mà dường như phổ biến ở nhiều nơi, trong đó có Lào Cai, Nghệ An… Một thầy giáo xã Thượng Trạch, huyện Bố Trạch, Quảng Bình còn chia sẻ với chúng tôi: “Còn một số điểm trường hiện vẫn chưa có nhà vệ sinh, học sinh phải đi ngoài rừng, ngoài suối…”.

Theo số liệu của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đến năm 2020 còn hơn 30% nhà vệ sinh trường học chưa đạt chuẩn trên cả nước. Báo cáo của UNICEF tại Việt Nam chỉ ra rằng, việc thiếu khả năng tiếp cận với nước sạch và vệ sinh môi trường, cùng với các thực hành vệ sinh kém góp phần làm tăng cao tỷ lệ tiêu chảy, viêm phổi và nhiễm ký sinh trùng.

Công trình nhỏ, thay đổi lớn

Với mong muốn cải tạo môi trường học đường xanh, sạch, đẹp, đồng thời xóa bỏ ám ảnh về nhà vệ sinh bị mùi, đọng nước bẩn cho các em học sinh, từ năm 2022, quỹ Hy vọng bắt đầu triển khai dự án Vệ sinh học đường. Các công trình do Tổng công ty tư vấn xây dựng Việt Nam tư vấn thiết kế và giám sát, được tùy chỉnh quy mô theo số học sinh từng trường, phân chia nam nữ, đảm bảo lấy sáng tự nhiên và thông thoáng. Các công trình cũng được kết nối với nguồn nước sạch, lắp đặt hệ thống tự huỷ và thoát nước đồng bộ, đảm bảo vệ sinh môi trường.

Hiện gần 200 công trình vệ sinh mới đã được xây dựng, trong đó Quỹ hoàn thiện và bàn giao 170 công trình cho các trường sử dụng ở Sơn La, Điện Biên, Hà Giang, Yên Bái, Lai Châu, Thái Bình, Thanh Hoá… Hơn 40.000 học sinh và giáo viên được thụ hưởng từ dự án.

Một công trình nhà vệ sinh mới do Quỹ Hy vọng tài trợ xây mới ở huyện Đồng Văn, Hà Giang

Bên cạnh đó, dự án cũng chú trọng vào các hoạt động giáo dục nâng cao hiểu biết và ý thức giữ gìn vệ sinh cho học sinh tại các điểm trường có nhà vệ sinh mới, từ đó giúp các em biết cách chăm sóc sức khỏe bản thân, tạo nền tảng cho một thế hệ khỏe mạnh.

Nhờ đó, mỗi nơi dự án hoàn thành, các em học sinh lại hào hứng chia sẻ: “Nhà vệ sinh mới, sạch, có nước, xà phòng, em không còn lo lắng mỗi khi đến trường nữa”. Nỗi sợ nhà vệ sinh giờ tan biến, thay vào đó các em thay nhau dọn dẹp để giữ gìn vệ sinh chung. Đây là một phần kết quả đạt được của dự án Vệ sinh học đường.

Học sinh nâng cao ý thức sau các hoạt động giáo dục về vệ sinh học đường trong dự án.

Tuy nhiên, để có môi trường học đường xanh, sạch còn rất nhiều việc cần làm, đặc biệt tại nhiều vùng nông thôn, miền núi. Nhiều nhà vệ sinh hiện vẫn không đảm bảo chất lượng, số lượng không đáp ứng nhu cầu, xây dựng tạm bợ, xuống cấp gây ảnh hưởng đến sức khỏe học sinh. Do đó, quỹ Hy vọng phối hợp với GiveNow và Viettel Money đặt mục tiêu gây quỹ 200.000.000 đồng để xây thêm các công trình vệ sinh mới cho học sinh tại Hà Giang, Cao Bằng, Lào Cai, Nghệ An…

Đây cũng là hoạt động hưởng ứng Chương trình Sức khỏe học đường giai đoạn 2021 – 2025 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đặt mục tiêu năm 2025: 100% trường học có nhà vệ sinh, trong đó 50% trường học có đủ nhà vệ sinh cho học sinh theo quy định và 80% nhà vệ sinh bảo đảm điều kiện hợp vệ sinh.

Mỗi sự đóng góp của các nhà hảo tâm dù lớn hay nhỏ cũng đều giúp cho học sinh tại các điểm trường có được nhà vệ sinh mới, để các em an tâm học tập.